Geography
ವಾಯುಮಂಡಲದ ಪದರಗಳು | Layers of the Atmosphere in Kannada | Comprehensive guide 2024
Information about Layers of the Atmosphere in Kannada
ವಾಯುಮಂಡಲದ ಪದರಗಳು
ಪದರ | ಭೂಮಿಯ ಮೇಲ್ಮೈಯಿಂದ ಎತ್ತರ | ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳು |
---|---|---|
ಪರಿವರ್ತನಮಂಡಲ / Troposphere | 8 km (ಧ್ರುವಗಳು) – 18 km (ಸಮಭಾಜಕ) | ಈ ಪದರದಲ್ಲಿ ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಸಂಭವಿಸುತ್ತವೆ. ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಎತ್ತರದೊಂದಿಗೆ ತಾಪಮಾನವು ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ. |
ಸಮೋಷ್ಣ ಮಂಡಲ/ Stratosphere | 50 ಕಿಮೀ ವರೆಗೆ | ತುಂಬಾ ಶುಷ್ಕ ಮತ್ತು ಓಝೋನ್ ಪದರವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ, ಇದು ಯುವಿ ಕಿರಣಗಳನ್ನು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. |
ಮಧ್ಯಂತರಮಂಡಲ/ Mesosphere | 50 ಕಿಮೀ – 80 ಕಿಮೀ | ಎಲ್ಲಾ ವಾಯುಮಂಡಲದ ಪದರಗಳಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಶೀತ. ಈ ಪದರದಲ್ಲಿ ಉಲ್ಕೆಗಳು ಉರಿಯುತ್ತವೆ. |
ಆಯಾನಮಂಡಲ / ಉಷ್ಣತಾಮಂಡಲ/ Thermosphere | 80 ಕಿಮೀ – 400 ಕಿಮೀ | ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಎತ್ತರದೊಂದಿಗೆ ತಾಪಮಾನವು ಮತ್ತೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತದೆ. ಕೆಳಗಿನ ಭಾಗವನ್ನು ಅಯಾನುಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಅಯಾನುಗೋಳ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. |
ಬಾಹ್ಯ ಮಂಡಲ/ Exosphere | 400 ಕಿ.ಮೀ ವರೆಗೆ 10,000 ಕಿ.ಮೀ | ಅಣುಗಳು ಮತ್ತು ಪರಮಾಣುಗಳು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶಕ್ಕೆ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಹೊರಗಿನ ಪದರ. |
ಪರಿಚಯ:
- “ವಾಯುಮಂಡಲ” ಎಂಬ ಪದವು ಗ್ರೀಕ್ ಪದಗಳಾದ ‘ಅಟ್ಮಾಸ್’ ಅಂದರೆ ‘ಆವಿ’ ಮತ್ತು ‘ಸ್ಫೈರಾ’ ಅಂದರೆ ‘ಮಂಡಲ’ದಿಂದ ಬಂದಿದೆ.
- ವಾಯುಮಂಡಲವು ಭೂಮಿಯ ಗುರುತ್ವಾಕರ್ಷಣೆಯ ಬಲದಿಂದ ಹಿಡಿದಿರುವ ಭೂಮಿಯನ್ನು ಆವರಿಸಿರುವ ಅನಿಲದ ದ್ರವ್ಯರಾಶಿಯಾಗಿದೆ.
- ಸುಮಾರು 600 ಮಿಲಿಯನ್ ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಕ್ಯಾಂಬ್ರಿಯನ್ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ವಾಯುಮಂಡಲದ ಪ್ರಸ್ತುತ ರೂಪವು ಸ್ಥಿರವಾಯಿತು.
- ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಸಂಶೋಧನೆಯು ಸೌರವ್ಯೂಹದ ಏಕೈಕ ಗ್ರಹವಾಗಿದ್ದು, ಜೀವನದ ವಿಕಾಸ ಮತ್ತು ಅಸ್ತಿತ್ವಕ್ಕೆ ಅನುಕೂಲಕರ ವಾತಾವರಣವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಎಂದು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ.
- ಸೌರ ವಿಕಿರಣದ ಅತ್ಯಂತ ತೀವ್ರವಾದ ನೇರಳಾತೀತ ಕಿರಣಗಳನ್ನು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ಮೂಲಕ ಭೂಮಿಯ ಮೇಲಿನ ಎಲ್ಲಾ ಜೀವಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವಲ್ಲಿ ವಾಯುಮಂಡಲವು ನಿರ್ಣಾಯಕ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸುತ್ತದೆ.
- ವಾಯುಮಂಡಲವು ಸೂರ್ಯನ ಶಾಖವನ್ನು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ಮತ್ತು ಮರುಹಂಚಿಕೆ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಭೂಮಿಯ ತಾಪಮಾನವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಭಾರತದ ಹವಾಮಾನ | Seasons in India:
ಭೂಮಿಯ ವಾಯುಮಂಡಲದ ಸಂಯೋಜನೆ.
- ವಾಯುಮಂಡಲವು ಪ್ರಾಥಮಿಕವಾಗಿ ಅನಿಲಗಳು, ನೀರಿನ ಆವಿ ಮತ್ತು ಧೂಳಿನ ಕಣಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದೆ.
- ನೀರಿನ ಆವಿ ಬಾಷ್ಪೀಕರಣದ ಮೂಲಕ ವಾತಾವರಣವನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಸಾಂದ್ರತೆಯು ಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ಋತುವಿನ ಮೂಲಕ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ.
- ವಾಯುಮಂಡಲದಲ್ಲಿನ ಧೂಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಘನವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಏರೋಸಾಲ್ಗಳು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ವಾತಾವರಣದ ಕೆಳಗಿನ ಪರಿವರ್ತನೆಯ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ.
- ಪರಿಮಾಣದ ಮೂಲಕ ವಾಯುಮಂಡಲದಲ್ಲಿನ ಮುಖ್ಯ ಅನಿಲಗಳು ಸಾರಜನಕ (78%), ಆಮ್ಲಜನಕ (20.94%), ಆರ್ಗಾನ್ (0.93%), ಮತ್ತು *ಕಾರ್ಬನ್ ಡೈಆಕ್ಸೈಡ್ (0.03%) *. ಹೀಲಿಯಂ, ನಿಯಾನ್, ಮೀಥೇನ್ ಮತ್ತು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ನಂತಹ ಅಪರೂಪದ ಅನಿಲಗಳ ಜಾಡಿನ ಪ್ರಮಾಣಗಳೂ ಇವೆ.
ಪರಿವರ್ತನಮಂಡಲ / Troposphere
- ಟ್ರೋಪೋಸ್ಪಿಯರ್ ಭೂಮಿಯ ವಾಯುಮಂಡಲದ ** ಒಳಗಿನ ಪದರ**.
- ಇದು ಭೂಮಿಯ ವಾಯುಮಂಡಲದ ಕಡಿಮೆ ಪದರ ಆಗಿದೆ²³⁴.
- ಈ ಪದರದ ಎತ್ತರವು ಸಮಭಾಜಕದಲ್ಲಿ **18 ಕಿಮೀ ** ಮತ್ತು ** 8 ಕಿಮೀ ಧ್ರುವಗಳಲ್ಲಿ**¹⁴.
- ಟ್ರೋಪೋಸ್ಪಿಯರ್ ವಾಯುಮಂಡಲದ ದ್ರವ್ಯರಾಶಿಯ ಬಹುಪಾಲು (ಸುಮಾರು 75-80%)¹³⁴ ಅನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ.
- ಈ ಪದರವು ನಾವು ಉಸಿರಾಡುವ ಗಾಳಿ ಮತ್ತು ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ ಮೋಡಗಳನ್ನು¹ ಹೊಂದಿದೆ.
- ಈ ಕಡಿಮೆ ಪದರದಲ್ಲಿ ಗಾಳಿಯು ಸಾಂದ್ರವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
- ಇಲ್ಲಿನ ಗಾಳಿಯು 78% ನೈಟ್ರೋಜನ್ ಮತ್ತು 21% ಆಮ್ಲಜನಕ. ಕೊನೆಯ 1% ಆರ್ಗಾನ್, ನೀರಿನ ಆವಿ ಮತ್ತು ಇಂಗಾಲದ ಡೈಆಕ್ಸೈಡ್ನಿಂದ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ.
- ಟ್ರೋಪೋಸ್ಪಿಯರ್ ಅಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮೋಡಗಳು ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ, ಮತ್ತು ಇಲ್ಲಿಯೇ ಹೆಚ್ಚಿನ ಹವಾಮಾನವು ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುತ್ತದೆ³⁴.
- ಟ್ರೋಪೋಸ್ಫಿಯರ್ 99% ನೀರಿನ ಆವಿ² ಅನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ.
- ಟ್ರೋಪೋಸ್ಪಿಯರ್ನ ಮೇಲಿನ ಮಿತಿಯನ್ನು ಟ್ರೋಪೋಪಾಸ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇಲ್ಲಿ ತಾಪಮಾನವು ಕೆಲವು ಕಿಮೀ² ವರೆಗೆ ಸ್ಥಿರವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
- ಟ್ರೋಪೋಸ್ಫಿಯರ್ ಎಂದರೆ “ಮಿಶ್ರಣದ ಪ್ರದೇಶ“, ಪದರದೊಳಗಿನ ಶಕ್ತಿಯುತ ಸಂವಹನ ಗಾಳಿಯಿಂದಾಗಿ ಇದನ್ನು ಹೆಸರಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಸಮೋಷ್ಣ ಮಂಡಲ/ Stratosphere
- ವಾಯುಮಂಡಲವು ಭೂಮಿಯ ವಾತಾವರಣದ ಎರಡನೇ ಪದರ ಆಗಿದೆ.
- ಇದು ಭೂಮಿಯ ಮೇಲ್ಮೈಯಿಂದ ಸುಮಾರು 10 ಕಿಮೀ ನಿಂದ 50 ಕಿಮೀ ವರೆಗೆ ವ್ಯಾಪಿಸಿದೆ, ಸರಾಸರಿ ಎತ್ತರ 40 ಕಿಮೀ.
- ವಾಯುಮಂಡಲವು ಮೋಡಗಳಿಂದ ಮುಕ್ತವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಯಾವುದೇ ಹವಾಮಾನ-ಸಂಬಂಧಿತ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳಿಂದ ದೂರವಿದ್ದು, ಇದು ಹಾರುವ ವಿಮಾನಗಳಿಗೆ ಸೂಕ್ತವಾಗಿದೆ.
- ಈ ಪದರವು ತಾಪಮಾನದ ವಿಲೋಮ ನಿಂದ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ, ಅಂದರೆ ತಾಪಮಾನವು ಎತ್ತರದೊಂದಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ. ತಾಪಮಾನವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಎತ್ತರದೊಂದಿಗೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗುವ ವಾತಾವರಣದ ಇತರ ಪದರಗಳಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ.
- ಪ್ರಕ್ಷುಬ್ಧ ಟ್ರೋಪೋಸ್ಪಿಯರ್ಗಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿ ಲಂಬವಾದ ಗಾಳಿಯ ಪ್ರವಾಹಗಳ ಅನುಪಸ್ಥಿತಿಯ ಕಾರಣ ವಾಯುಮಂಡಲವು ತುಂಬಾ ಶಾಂತ ಮತ್ತು ಸ್ಥಿರವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
- ವಾಯುಮಂಡಲವು ಓಝೋನ್ ಪದರಕ್ಕೆ ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ, ಇದು ಸೂರ್ಯನಿಂದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಶಕ್ತಿಯ ನೇರಳಾತೀತ (UV) ಬೆಳಕನ್ನು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಶಾಖವಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಪದರವು ಸೂರ್ಯನ ಹಾನಿಕಾರಕ UV ವಿಕಿರಣದಿಂದ ನಮ್ಮನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುತ್ತದೆ.
- ವಾಯುಮಂಡಲವು ತುಂಬಾ ** ಶುಷ್ಕ **, ಗಾಳಿಯಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ನೀರಿನ ಆವಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಈ ಪದರವು ಕೆಲವು ಮೋಡಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ; ಬಹುತೇಕ ಎಲ್ಲಾ ಮೋಡಗಳು ಕಡಿಮೆ, ಹೆಚ್ಚು ಆರ್ದ್ರ ಟ್ರೋಪೋಸ್ಪಿಯರ್ನಲ್ಲಿ ರೂಪುಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ.
- ವಾಯುಮಂಡಲವು ಜೆಟ್ ಸ್ಟ್ರೀಮ್ಗಳು ಎಂಬ ಸಮತಲವಾದ ಗಾಳಿಯ ಪ್ರವಾಹದ ಹರಿವಿನಿಂದ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಈ ಜೆಟ್ ಸ್ಟ್ರೀಮ್ಗಳು ಪಶ್ಚಿಮದಿಂದ ಪೂರ್ವ ದಿಕ್ಕಿಗೆ ಹರಿಯುವ ಪ್ರವಾಹದ ವೇಗವಾಗಿ ಹರಿಯುವ ತೊರೆಗಳಾಗಿವೆ. ಜೆಟ್ ಸ್ಟ್ರೀಮ್ಗಳು ಗಂಟೆಗೆ 340 ಕಿಮೀ ವೇಗವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ.
- ರಕ್ಷಣಾತ್ಮಕ ಓಝೋನ್ ಪದರದ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ವಾಯುಮಂಡಲದಲ್ಲಿನ ಗಾಳಿಯು ಸಾಮಾನ್ಯ ಉಸಿರಾಟಕ್ಕೆ ತುಂಬಾ ತೆಳುವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಓಝೋನ್ ಸಾಂದ್ರತೆಯು ತುಂಬಾ ಹೆಚ್ಚಾಗಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಗಾಳಿಯು ವಿಷಕಾರಿಯಾಗಿದೆ.
- ವಾಯುಮಂಡಲದ ಅತ್ಯಂತ ಶ್ರೇಣೀಕೃತ ಪದರಗಳಲ್ಲಿ ವಾಯುಮಂಡಲವು ಒಂದು, ಇದು ವಾತಾವರಣದ ದ್ರವ್ಯರಾಶಿಯ ಸುಮಾರು 20% ಅನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
ಮಧ್ಯಂತರಮಂಡಲ/ Mesosphere
- ಮೆಸೊಸ್ಫಿಯರ್ ಭೂಮಿಯ ವಾತಾವರಣದ ಮೂರನೇ ಪದರ ಆಗಿದೆ.
- ಇದನ್ನು ವಾತಾವರಣದ ಮಧ್ಯ ಪದರ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.
- ಮೆಸೊಸ್ಫಿಯರ್ ಸ್ಟ್ರಾಟೋಪಾಸ್ (ಸಮುದ್ರ ಮಟ್ಟದಿಂದ 50 ಕಿ.ಮೀ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿ) ಮೆಸೋಪಾಸ್ ವರೆಗೆ (ಸಮುದ್ರ ಮಟ್ಟದಿಂದ 85 ಕಿ.ಮೀ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿ) ವ್ಯಾಪಿಸಿದೆ.
- ಮೆಸೊಸ್ಪಿಯರ್ ದಪ್ಪವು ಸರಿಸುಮಾರು 35 ಕಿಲೋಮೀಟರ್.
- ಮೆಸೊಸ್ಫಿಯರ್ ಭೂಮಿಯ ವಾತಾವರಣದ ಶೀತ ಪದರ ಆಗಿದ್ದು, ಅದರ ಮೇಲ್ಭಾಗದಲ್ಲಿ ತಾಪಮಾನವು -90 ಡಿಗ್ರಿ ಸೆಲ್ಸಿಯಸ್ ವರೆಗೆ ತಲುಪುತ್ತದೆ.
- ಮೆಸೊಸ್ಫಿಯರ್ ಸೀಮಿತ ಪ್ರಮಾಣದ ಹೀಲಿಯಂ ಮತ್ತು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಅನಿಲಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಹೊಂದಿದೆ, ಇದು ಅತ್ಯಂತ ಅಪರೂಪದ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
- ಈ ಪದರವು ಭೂಮಿಯ ವಾತಾವರಣದ ಹೊದಿಕೆಗೆ ಪ್ರವೇಶಿಸುವ ಆಕಾಶದ ಕಲ್ಲಿನ ದ್ರವ್ಯರಾಶಿಗಳಿಂದ ಭೂಮಿಯನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುತ್ತದೆ, ಅಲ್ಲಿ ಅವು ಗಾಳಿಯ ಅಣುಗಳೊಂದಿಗಿನ ಘರ್ಷಣೆಯ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಉರಿಯುತ್ತವೆ, ಪ್ರಕಾಶಮಾನವಾದ ಉಲ್ಕೆಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತವೆ.
- ಅಪರೂಪದ ವಾಯುಮಂಡಲದಿಂದ ಸೌರ ವಿಕಿರಣದ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗುವುದರಿಂದ ಮತ್ತು CO2 ವಿಕಿರಣ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯಿಂದ ತಂಪಾಗಿಸುವಿಕೆಯಿಂದ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಎತ್ತರದೊಂದಿಗೆ ಮೆಸೊಸ್ಫಿಯರ್ ತಾಪಮಾನವು ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ.
- ಸ್ಟ್ರಾಟೋಸ್ಪಿಯರ್ ಮತ್ತು ಥರ್ಮೋಸ್ಪಿಯರ್ನ ಕೆಳಭಾಗದ ಭಾಗದೊಂದಿಗೆ ಮೆಸೊಸ್ಫಿಯರ್ ಅನ್ನು ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ ಮಧ್ಯಮ ವಾತಾವರಣ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದು ಸರಿಸುಮಾರು 10 ಕಿಲೋಮೀಟರ್ಗಳಿಂದ 100 ಕಿಲೋಮೀಟರ್ಗಳವರೆಗೆ ಎತ್ತರವನ್ನು ವ್ಯಾಪಿಸುತ್ತದೆ.
- ಮೆಸೊಸ್ಪಿಯರ್ನಲ್ಲಿ ಉಲ್ಕೆಗಳು ಉರಿಯುತ್ತಿದ್ದರೂ, ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ನೌಕೆಗಳು ಅದರಲ್ಲಿ ಹಾದುಹೋಗುವಾಗ ಸುಡುವುದಿಲ್ಲ ಏಕೆಂದರೆ ಅವುಗಳ ಶಂಕುವಿನಾಕಾರದ ಮುಂಭಾಗಗಳು ಶಾಖವನ್ನು ಹರಡುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಬಾಲಗಳು ನಿರೋಧಕ ವಸ್ತುಗಳಿಂದ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ.
ಆಯಾನಮಂಡಲ / ಉಷ್ಣತಾಮಂಡಲ/ Thermosphere
- ಥರ್ಮೋಸ್ಪಿಯರ್ ಭೂಮಿಯ ಮೇಲ್ಮೈಯಿಂದ 80 ಮತ್ತು 400 ಕಿಮೀ ನಡುವೆ ಇದೆ.
- ಈ ಪದರದಲ್ಲಿನ ತಾಪಮಾನವು ಎತ್ತರದೊಂದಿಗೆ ವೇಗವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ, ಅಂದಾಜು 1500 ಡಿಗ್ರಿ ಸೆಲ್ಸಿಯಸ್ ತಲುಪುತ್ತದೆ.
- ಥರ್ಮೋಸ್ಪಿಯರ್ನಲ್ಲಿನ ಗಾಳಿಯು ತುಂಬಾ ತೆಳುವಾಗಿದ್ದು, ಶಕ್ತಿಯ ಸಣ್ಣ ಹೆಚ್ಚಳವು ತಾಪಮಾನದಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಹೆಚ್ಚಳಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು.
- ಥರ್ಮೋಸ್ಪಿಯರ್ ಅಯಾನುಗೋಳ ಎಂಬ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ, ಇದು ವಿದ್ಯುದಾವೇಶದ ಕಣಗಳು ಅಥವಾ ಅಯಾನುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ.
- ಈ ಪದರದಲ್ಲಿ ಅಣುಗಳು ಮತ್ತು ಪರಮಾಣುಗಳ ಅಯಾನೀಕರಣವು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ನೇರಳಾತೀತ, ಎಕ್ಸ್-ಕಿರಣಗಳು ಮತ್ತು ಸೂರ್ಯನಿಂದ ಗಾಮಾ ವಿಕಿರಣದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಸಂಭವಿಸುತ್ತದೆ.
- ಥರ್ಮೋಸ್ಪಿಯರ್ನಲ್ಲಿನ ಹೆಚ್ಚಿನ ತಾಪಮಾನವು ಅಣುಗಳನ್ನು ಅಯಾನೀಕರಿಸಲು ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ, ಇದು ಅಯಾನುಗೋಳ ಮತ್ತು ಥರ್ಮೋಸ್ಫಿಯರ್ ನಡುವಿನ ಅತಿಕ್ರಮಣಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ.
- ಉಷ್ಣಗೋಳವು ಉಲ್ಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಕೈಬಿಟ್ಟ ಉಪಗ್ರಹಗಳಂತಹ ಭಗ್ನಾವಶೇಷಗಳಿಂದ ಭೂಮಿಯನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು ಹೆಚ್ಚಿನ ತಾಪಮಾನದಿಂದಾಗಿ ಈ ಪದರವನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಿದಾಗ ಸುಟ್ಟುಹೋಗುತ್ತದೆ.
- ಥರ್ಮೋಸ್ಪಿಯರ್ ಅರೋರಾ ಬೋರಿಯಾಲಿಸ್ ಮತ್ತು ಅರೋರಾ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಸ್ ಅನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಲು ಸಹ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ, ಇದನ್ನು ಉತ್ತರ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ದೀಪಗಳು ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.
ಆಯಾನಮಂಡಲ / ಉಷ್ಣತಾಮಂಡಲ/ Thermosphere
- ಥರ್ಮೋಸ್ಪಿಯರ್ ಭೂಮಿಯ ಮೇಲ್ಮೈಯಿಂದ 80 ಮತ್ತು 400 ಕಿಮೀ ನಡುವೆ ಇದೆ.
- ಈ ಪದರದಲ್ಲಿನ ತಾಪಮಾನವು ಎತ್ತರದೊಂದಿಗೆ ವೇಗವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ, ಅಂದಾಜು 1500 ಡಿಗ್ರಿ ಸೆಲ್ಸಿಯಸ್ ತಲುಪುತ್ತದೆ.
- ಥರ್ಮೋಸ್ಪಿಯರ್ನಲ್ಲಿನ ಗಾಳಿಯು ತುಂಬಾ ತೆಳುವಾಗಿದ್ದು, ಶಕ್ತಿಯ ಸಣ್ಣ ಹೆಚ್ಚಳವು ತಾಪಮಾನದಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಹೆಚ್ಚಳಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು.
- ಥರ್ಮೋಸ್ಪಿಯರ್ ಅಯಾನುಗೋಳ ಎಂಬ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ, ಇದು ವಿದ್ಯುದಾವೇಶದ ಕಣಗಳು ಅಥವಾ ಅಯಾನುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ.
- ಈ ಪದರದಲ್ಲಿ ಅಣುಗಳು ಮತ್ತು ಪರಮಾಣುಗಳ ಅಯಾನೀಕರಣವು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ನೇರಳಾತೀತ, ಎಕ್ಸ್-ಕಿರಣಗಳು ಮತ್ತು ಸೂರ್ಯನಿಂದ ಗಾಮಾ ವಿಕಿರಣದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಸಂಭವಿಸುತ್ತದೆ.
- ಥರ್ಮೋಸ್ಪಿಯರ್ನಲ್ಲಿನ ಹೆಚ್ಚಿನ ತಾಪಮಾನವು ಅಣುಗಳನ್ನು ಅಯಾನೀಕರಿಸಲು ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ, ಇದು ಅಯಾನುಗೋಳ ಮತ್ತು ಥರ್ಮೋಸ್ಫಿಯರ್ ನಡುವಿನ ಅತಿಕ್ರಮಣಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ.
- ಉಷ್ಣಗೋಳವು ಉಲ್ಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಕೈಬಿಟ್ಟ ಉಪಗ್ರಹಗಳಂತಹ ಭಗ್ನಾವಶೇಷಗಳಿಂದ ಭೂಮಿಯನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು ಹೆಚ್ಚಿನ ತಾಪಮಾನದಿಂದಾಗಿ ಈ ಪದರವನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಿದಾಗ ಸುಟ್ಟುಹೋಗುತ್ತದೆ.
- ಥರ್ಮೋಸ್ಪಿಯರ್ ಅರೋರಾ ಬೋರಿಯಾಲಿಸ್ ಮತ್ತು ಅರೋರಾ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಸ್ ಅನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಲು ಸಹ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ, ಇದನ್ನು ಉತ್ತರ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ದೀಪಗಳು ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.
ಬಾಹ್ಯ ಮಂಡಲ/ Exosphere
- ಎಕ್ಸೋಸ್ಪಿಯರ್ ಭೂಮಿಯ ವಾತಾವರಣದ ಹೊರ ಪದರ ಆಗಿದ್ದು, ಇದನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಹೊರಗಿನ ಪದರ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
- ಇದು ಭೂಮಿಯ ಮೇಲ್ಮೈಯಿಂದ ಸುಮಾರು 400 ಕಿಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸುಮಾರು 1000 ಕಿಮೀ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ವಿಲೀನಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
- ನೀವು ಈ ಪದರದಲ್ಲಿ ಏರಿದಂತೆ, ** ಪರಮಾಣುಗಳ ಸಾಂದ್ರತೆಯು ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ**.
- ಎಕ್ಸೋಸ್ಪಿಯರ್ ಪ್ರಾಥಮಿಕವಾಗಿ ಹೀಲಿಯಂ ಮತ್ತು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ನಿಂದ ಕೂಡಿದೆ.
- ಎಕ್ಸೋಸ್ಪಿಯರ್ನಲ್ಲಿ ತಾಪಮಾನವು ** ಎತ್ತರದೊಂದಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ** ಮತ್ತು 50000 ಡಿಗ್ರಿ ಸೆಲ್ಸಿಯಸ್ ಮೀರಬಹುದು.
- ಎಕ್ಸೋಸ್ಪಿಯರ್ನಲ್ಲಿ ಭೂಮಿಯ ಗುರುತ್ವಾಕರ್ಷಣೆಯು ತುಂಬಾ ದುರ್ಬಲವಾಗಿದೆ.
- ಮ್ಯಾಗ್ನೆಟೋಸ್ಪಿಯರ್, ಇದು ಭೂಮಿಯ ಸುತ್ತಲಿನ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಪ್ರದೇಶವಾಗಿದ್ದು, ಅಲ್ಲಿ ಪ್ರಬಲವಾದ ಕಾಂತೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರವು ಭೂಮಿಯ ಕಾಂತಕ್ಷೇತ್ರವಾಗಿದೆ, ಇದು ಎಕ್ಸೋಸ್ಪಿಯರ್ನ ಮೇಲೆ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.