ಕರ್ನಾಟಕದ ಪ್ರಮುಖ ಶಿಖರಗಳು | Information about Major peaks of Karnataka in Kannada | Comprehensive Essay 2023

ಕರ್ನಾಟಕದ ಪ್ರಮುಖ ಶಿಖರಗಳು

Information about Major peaks of Karnataka in Kannada, Major peaks of Karnataka, Major peaks of Karnataka in Kannada

ಶಿಖರ ಹೆಸರು	ಜಿಲ್ಲೆ	ಎತ್ತರ (ಮೀ)
ಮುಳ್ಳಯ್ಯನ ಗಿರಿ	ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು	1,930
ಬಾಬಾ ಬುಡನ್ಗಿರಿ	ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು	1894
ಕುದುರೆಮುಖ	ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು	1,894
ದೇವೀರಮ್ಮನ ಗುಡ್ಡ	ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು	1817
ರುದ್ರ ಗಿರಿ	ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು	1751
ಪುಷ್ಪಗಿರಿ [ಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯ ಬೆಟ್ಟ]	ಕೊಡಗು	1713
ತಡಿಯಂಡಮೋಳ್	ಕೊಡಗು	1677
ಬಲ್ಲಾಳರಾಯನ ದುರ್ಗ	ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು	1500
ನಂದಿ ಬೆಟ್ಟಗಳು	ಚಿಕ್ಕಬಳ್ಳಾಪುರ	1,492
ಬಿಳಿಗಿರಿ ರಂಗನ ಬೆಟ್ಟ	ಚಾಮರಾಜನಗರ	1492
ಗಂಗಾಮೂಲ (ವರಾಹ ಪರ್ವತ)	ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು	1,471
ಹಿಮವದ್ ಗೋಪಾಲಸ್ವಾಮಿ ಬೆಟ್ಟ	ಚಾಮರಾಜನಗರ	1,467
ಚೆನ್ನಗಿರಿ/ಚೆನ್ನಕೇಶವ ಬೆಟ್ಟ	ಚಿಕ್ಕಬಳ್ಳಾಪುರ	1465
ಸ್ಕಂದಗಿರಿ	ಚಿಕ್ಕಬಳ್ಳಾಪುರ	1,461
ಶಿವಗಂಗೆ	ರಾಮನಗರ	1383
ಬ್ರಹ್ಮಗಿರಿ	ಕೊಡಗು	1355
ಕೊಡಚಾದ್ರಿ	ಶಿವಮೊಗ್ಗ	1,344
ದೇವರಬೆಟ್ಟ	ಚಿಕ್ಕಬಳ್ಳಾಪುರ	1294
ಸವನದುರ್ಗ	ರಾಮನಗರ	1,226
ದೇವರಾಯನ ದುರ್ಗ	ತುಮಕೂರು	1200
ಮಧುಗಿರಿ ಬೆಟ್ಟ	ತುಮಕೂರು	1,199
ಜೋಗಿಮಟ್ಟಿ/ ಜೋಗಿಮರಡಿ	ಚಿತ್ರದುರ್ಗ	1,170
ಚನ್ನರಾಯನ ದುರ್ಗ	ಕೋಲಾರ	1141
ಚಿತ್ರದುರ್ಗದ ಬೆಟ್ಟ	ಚಿತ್ರದುರ್ಗ	1136
ಮೇಲುಕೋಟೆ ಬೆಟ್ಟ	ಮಂಡ್ಯ	1,104
ಚಾಮುಂಡಿ ಬೆಟ್ಟ	ಮೈಸೂರು	1,073
ಆದಿಚುಂಚನಗಿರಿ	ಮಂಡ್ಯ	1021
ಮಲೆ ಮಹದೇಶ್ವರ ಬೆಟ್ಟಗಳು	ಚಾಮರಾಜನಗರ	915
ಕುಂದಾದ್ರಿ	ಶಿವಮೊಗ್ಗ	826
ಆಗುಂಬೆ	ಶಿವಮೊಗ್ಗ	823
ಮಾಕಳಿದುರ್ಗ	ದೊಡ್ಡಬಳ್ಳಾಪುರ	1,117

• ಕರ್ನಾಟಕದ ಪಕ್ಷಿಧಾಮಗಳು | List of bird Sanctuaries in Karnataka
• ಕರ್ನಾಟಕದ ಸಸ್ಯವರ್ಗ | ಅರಣ್ಯ ವಿಧಗಳು
• ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಮಣ್ಣು | ಮಣ್ಣಿನ ವಿಧಗಳು

1. ಮುಳ್ಳಯ್ಯನಗಿರಿ

ಮುಳ್ಳಯ್ಯನಗಿರಿಯನ್ನು “ಮುಳ್ಳಯ್ಯನ ಗಿರಿ” ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ, ಇದು ಭಾರತದ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಅತಿ ಎತ್ತರದ ಶಿಖರವಾಗಿದೆ. ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳು ಇಲ್ಲಿವೆ:

• ಸ್ಥಳ: ಮುಳ್ಳಯ್ಯನಗಿರಿ ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟಗಳ ಚಂದ್ರ ದ್ರೋಣ ಬೆಟ್ಟದ ಶ್ರೇಣಿಯಲ್ಲಿದೆ.
• ಎತ್ತರ: 1,925 ಮೀಟರ್ (6,316 ಅಡಿ) ಎತ್ತರದೊಂದಿಗೆ, ಇದು ಕರ್ನಾಟಕದ ಅತಿ ಎತ್ತರದ ಶಿಖರವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟಗಳಲ್ಲಿ 23 ನೇ ಅತಿ ಎತ್ತರದ ಶಿಖರವಾಗಿದೆ.
• ದೇವಾಲಯ: ಶಿಖರದಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ಸಣ್ಣ ದೇವಾಲಯದಿಂದ (ಗದ್ದುಗೆ/ಸಮಾಧಿ) ಶಿಖರವು ತನ್ನ ಹೆಸರನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ, ಇದು ಕೇವಲ ಒಂದೆರಡು ಅಡಿಗಳ ಕೆಳಗಿನ ಗುಹೆಗಳಲ್ಲಿ ಧ್ಯಾನಸ್ಥನೆಂದು ನಂಬಲಾದ ಋಷಿ “ಮುಳಪ್ಪ ಸ್ವಾಮಿ”ಗೆ ಸಮರ್ಪಿತವಾಗಿದೆ. ಶಿಖರ.

2. ಬಾಬಾ ಬುಡನ್‌ಗಿರಿ

ಬಾಬಾ ಬುಡನ್‌ಗಿರಿ, ಇದನ್ನು “ಬಾಬಾ ಬುಡನ್‌ಗಿರಿ” ಅಥವಾ ಚಂದ್ರದ್ರೋಣ (ಇದರರ್ಥ ‘ಚಂದ್ರನ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿ’ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಈ ಶ್ರೇಣಿಯು ನೈಸರ್ಗಿಕವಾಗಿ ಅರ್ಧಚಂದ್ರಾಕಾರದ ಚಂದ್ರನ ಆಕಾರವನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತದೆ), ಇದು ಭಾರತದ ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟಗಳಲ್ಲಿನ ಬೆಟ್ಟ ಮತ್ತು ಪರ್ವತ ಶ್ರೇಣಿಯಾಗಿದೆ. ಇದು ಕರ್ನಾಟಕದ ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿದೆ. ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳು ಇಲ್ಲಿವೆ:

• ಎತ್ತರ ಮತ್ತು ಸ್ಥಳ: ಬಾಬಾ ಬುಡನ್‌ಗಿರಿ ಕರ್ನಾಟಕದ ಅತಿ ಎತ್ತರದ ಶಿಖರಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಈ ಶ್ರೇಣಿಯ ಮುಖ್ಯ ಶಿಖರಗಳೆಂದರೆ ನಾಮಸೂಚಕ ಬಾಬಾ ಬುಡನ್‌ಗಿರಿ (ಎತ್ತರ 1895 ಮೀ), ಮುಳ್ಳಯ್ಯನಗಿರಿ (1930 ಮೀ) ಮತ್ತು ಇತರವುಗಳು. ಮುಳ್ಳಯ್ಯನಗಿರಿ ಶ್ರೇಣಿಯ ಅತ್ಯಂತ ಎತ್ತರದ ಶಿಖರವಾಗಿದೆ.
• ಹೆಸರಿನ ಮೂಲ: ಈ ಬೆಟ್ಟಕ್ಕೆ ಸೂಫಿ ಸಂತ ಬಾಬಾ ಬುಡನ್ ಹೆಸರನ್ನು ಇಡಲಾಗಿದೆ, ಅವರು ಮುಸ್ಲಿಮರು ಮತ್ತು ಹಿಂದೂಗಳೆರಡರಿಂದಲೂ ಪೂಜಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಾರೆ. ಈ ಬೆಟ್ಟವನ್ನು ದತ್ತಾತ್ರಯ ಪೀಠ ಅಥವಾ ದತ್ತಗಿರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.
• ಕಾಫಿ ತೋಟಗಳು: ಈ ಶ್ರೇಣಿಯು ಅದರ ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಕಾಫಿ ತೋಟಗಳಿಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ, ಇದು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ಮತ್ತು ಅತ್ಯಂತ ವಿಸ್ತಾರವಾಗಿದೆ. ದೇಶಕ್ಕೆ ಕಾಫಿ ತಂದ ಮೊದಲ ವ್ಯಕ್ತಿ ಎಂದು ನಂಬಲಾದ ಸೂಫಿ ಸಂತ ಬಾಬಾ ಬುಡನ್ ಇದನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ.
• ದೇಗುಲ: ಬಾಬಾ ಬುಡನ್‌ಗಿರಿ ಬೆಟ್ಟದ ಮೇಲೆ ಒಂದು ದೇಗುಲವಿದೆ, ಇದು ಹಿಂದೂಗಳು ಮತ್ತು ಮುಸ್ಲಿಮರಿಬ್ಬರಿಗೂ ಯಾತ್ರಾಸ್ಥಳವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ದೇಗುಲಕ್ಕೆ ಸೂಫಿ ಸಂತ ಬಾಬಾ ಬುಡನ್ ಅವರ ಹೆಸರನ್ನು ಇಡಲಾಗಿದೆ. ಈ ದೇವಾಲಯವು ಹಿಂದೂ ದೇವರ ಗುರು ದತ್ತಾತ್ರೇಯನೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಆದ್ದರಿಂದ ಇದನ್ನು ದತ್ತಾತ್ರಯ ಪೀಠ ಎಂದೂ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.

3. ಕುದುರೆಮುಖ

ಕುದುರೆಮುಖವನ್ನು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ “ಕುದುರೆಮುಖ” ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ, ಇದು ಭಾರತದ ಕರ್ನಾಟಕದ ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿರುವ ಪರ್ವತ ಶ್ರೇಣಿ ಮತ್ತು ಶಿಖರವಾಗಿದೆ. ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳು ಇಲ್ಲಿವೆ:

• ಸ್ಥಳ ಮತ್ತು ಎತ್ತರ: ಮುಳ್ಳಯ್ಯನಗಿರಿ ಮತ್ತು ಬಾಬಾ ಬುಡನ್‌ಗಿರಿಯ ನಂತರ ಕರ್ನಾಟಕದ 3 ನೇ ಅತಿ ಎತ್ತರದ ಶಿಖರ ಕುದುರೆಮುಖವಾಗಿದೆ. ಈ ಶಿಖರವು ಸಮುದ್ರ ಮಟ್ಟದಿಂದ 1,894 ಮೀಟರ್ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿದೆ.
• ಹೆಸರಿನ ಮೂಲ: ಕುದುರೆಮುಖ ಎಂಬ ಹೆಸರು ಅಕ್ಷರಶಃ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ “ಕುದುರೆ ಮುಖ” ಎಂದರ್ಥ ಮತ್ತು ಕುದುರೆಯ ಮುಖವನ್ನು ಹೋಲುವ ಪರ್ವತದ ಒಂದು ಬದಿಯ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಚಿತ್ರಸದೃಶ ನೋಟವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಐತಿಹಾಸಿಕವಾಗಿ ಇದನ್ನು ಸಂಸೆ ಗ್ರಾಮದಿಂದ ಸಮೀಪಿಸಿದ್ದರಿಂದ ಇದನ್ನು ‘ಸಂಸೆಪರ್ವತ’ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ
• ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನ: ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟಗಳಲ್ಲಿರುವ ಕುದುರೆಮುಖ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನವು ಜೈವಿಕ ವೈವಿಧ್ಯತೆಯ ವಿಶ್ವದ 38 ‘ಹಾಟ್‌ಸ್ಪಾಟ್‌ಗಳ’ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು UNESCO ವಿಶ್ವ ಪರಂಪರೆಯ ತಾಣವಾಗಿದೆ. ಉದ್ಯಾನವನವು ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟಗಳಲ್ಲಿನ ಉಷ್ಣವಲಯದ ಆರ್ದ್ರ ನಿತ್ಯಹರಿದ್ವರ್ಣ ಅರಣ್ಯಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಎರಡನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ವನ್ಯಜೀವಿ ಸಂರಕ್ಷಿತ ಪ್ರದೇಶವಾಗಿದೆ.
• ಭೂಗೋಳ: ಕುದುರೆಮುಖ ಪಟ್ಟಣವು ಸುಮಾರು 815 ಮೀಟರ್‌ಗಳಷ್ಟು ಎತ್ತರದಲ್ಲಿದೆ, ಆದರೆ ಶಿಖರವು 1,894 ಮೀಟರ್‌ಗಳಷ್ಟು ಎತ್ತರದಲ್ಲಿದೆ. ಉದ್ಯಾನವನದ ದಕ್ಷಿಣ ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮ ಭಾಗಗಳು ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟಗಳ ರೇಖೆಯ ಕಡಿದಾದ ಇಳಿಜಾರನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತವೆ, ಎತ್ತರವು 100 ಮೀ – 1892 ಮೀ (ಶಿಖರ) ವರೆಗೆ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ. ಉದ್ಯಾನವನದ ಉತ್ತರ, ಮಧ್ಯ ಮತ್ತು ಪೂರ್ವ ಭಾಗಗಳು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಹುಲ್ಲುಗಾವಲು ಮತ್ತು ಶೋಲಾ ಕಾಡುಗಳ ಮೊಸಾಯಿಕ್ನೊಂದಿಗೆ ರೋಲಿಂಗ್ ಬೆಟ್ಟಗಳ ಸರಪಳಿಯನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತವೆ.
• ಹವಾಮಾನ: ಕುದುರೆಮುಖವು ವಾರ್ಷಿಕ ಸರಾಸರಿ 7000 ಮಿಮೀ ಮಳೆಯನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತದೆ, ಇಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ನಿತ್ಯಹರಿದ್ವರ್ಣ ಸಸ್ಯವರ್ಗದ ಅರಣ್ಯ ವಿಧಗಳಿಂದಾಗಿ.

4. ದೇವೀರಮ್ಮನ ಗುಡ್ಡ

ದೇವರಮ್ಮನ ಗುಡ್ಡ, ಇದನ್ನು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ “ದೇವೀರಮ್ಮನ ಗುಡ್ಡ” ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ, ಇದು ಭಾರತದ ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯದ ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ಬೆಟ್ಟವಾಗಿದೆ. ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳು ಇಲ್ಲಿವೆ:

• ಸ್ಥಳ ಮತ್ತು ಎತ್ತರ: ದೇವರಮ್ಮನ ಗುಡ್ಡ ಚಂದ್ರ ದ್ರೋಣ ಪರ್ವತದ ಪರ್ವತ ಶ್ರೇಣಿಗಳ ನಡುವೆ ನೆಲೆಸಿದೆ. ಈ ಬೆಟ್ಟಕ್ಕೆ ದೇವಿರಮ್ಮನ ಹೆಸರನ್ನು ಇಡಲಾಗಿದೆ.
• ದೇವಾಲಯ: ಬೆಟ್ಟದ ತುದಿಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ದೇವಾಲಯವಿದೆ, ಇದನ್ನು ದೀಪಾವಳಿಯ ದಿನದಂದು ಬರಿಗಾಲಿನಲ್ಲಿ ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳು ಭೇಟಿ ನೀಡುತ್ತಾರೆ. ಈ ದೈವಿಕ ಬೆಟ್ಟವು ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ಅನ್ವೇಷಿಸದ ಹಾದಿಯಾಗಿದೆ.
• ಇತಿಹಾಸ ಮತ್ತು ಮಹತ್ವ: ದೇವಿರಮ್ಮ ದುರ್ಗಾ ದೇವಿಯ ಅವತಾರ. ಇತಿಹಾಸದ ಪ್ರಕಾರ, ದೇವಿರಮ್ಮ ಮಹಿಷಾಸುರ ಎಂಬ ರಾಕ್ಷಸನೊಂದಿಗೆ 15 ದಿನಗಳ ಕಾಲ ಭೀಕರ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಹೋರಾಡಿ ರಾಕ್ಷಸನನ್ನು ನಾಶಪಡಿಸಿದಳು ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಆದರೆ ಅದರ ನಂತರವೂ ಅವಳಿಗೆ ತನ್ನ ಕೋಪ ಮತ್ತು ಕೋಪವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಲಿಲ್ಲ. ಆದ್ದರಿಂದ ಅವಳು ಚಂದ್ರ ದ್ರೋಣ ಪರ್ವತ ಶ್ರೇಣಿಗಳ ಈ ಬೆಟ್ಟದ ಮೇಲೆ ಏಕಾಂತವಾಗಿದ್ದಳು. ದೇವಿಯು ತನ್ನ ಸ್ಥೈರ್ಯವನ್ನು ಪಡೆದ ನಂತರ, ಬೆಟ್ಟದ ತಪ್ಪಲಿಗೆ ಬಂದು ಭಕ್ತರಿಗೆ ದರ್ಶನವನ್ನು (ಪವಿತ್ರ ದರ್ಶನ – ನಿಜವಾದ ದೇವಿಯನ್ನು ನೋಡುವ ಅಪರೂಪದ ದೃಶ್ಯ) ನೀಡಿದರು.

5. ಪುಷ್ಪಗಿರಿ

ಪುಷ್ಪಗಿರಿ, ಇದನ್ನು “ಪುಷ್ಪಗಿರಿ” ಅಥವಾ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯ ಬೆಟ್ಟ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ, ಇದು ಭಾರತದ ಕರ್ನಾಟಕದ ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟಗಳಲ್ಲಿರುವ ಪರ್ವತ ಶ್ರೇಣಿಯಾಗಿದೆ. ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳು ಇಲ್ಲಿವೆ:

• ಸ್ಥಳ ಮತ್ತು ಎತ್ತರ: ಪುಷ್ಪಗಿರಿ, ಕುಮಾರ ಪರ್ವತ ಎಂದೂ ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಪುಷ್ಪಗಿರಿ ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯದ ಅತ್ಯಂತ ಎತ್ತರದ ಶಿಖರವಾಗಿದೆ. ಇದು ಕೊಡಗು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಎರಡನೇ ಅತಿ ಎತ್ತರದ ಶಿಖರವಾಗಿದೆ, ತಡಿಯಾಂಡಮೋಲ್ ನಂತರ ಮಾತ್ರ, ಮತ್ತು ಕರ್ನಾಟಕದ ನಾಲ್ಕನೇ ಅತಿ ಎತ್ತರದ ಶಿಖರವಾಗಿದೆ.
• ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯ: ಪುಷ್ಪಗಿರಿ ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯವು ಕರ್ನಾಟಕದ 21 ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಇದು ಅಪರೂಪದ ಮತ್ತು ಅಳಿವಿನಂಚಿನಲ್ಲಿರುವ ಪಕ್ಷಿ ಸಂಕುಲಕ್ಕೆ ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ. ಅಭಯಾರಣ್ಯವು ಉತ್ತರಕ್ಕೆ ಬಿಸ್ಲೆ ಮೀಸಲು ಅರಣ್ಯ ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮಕ್ಕೆ ಕುಕ್ಕೆ ಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯ ಅರಣ್ಯ ಶ್ರೇಣಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೊಂಡಿದೆ. ಅಭಯಾರಣ್ಯವನ್ನು ವಿಶ್ವ ಪರಂಪರೆಯ ತಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ.
• ದೇವಾಲಯ: ಪುಷ್ಪಗಿರಿಯ ತಪ್ಪಲಿನಲ್ಲಿ ಕುಕ್ಕೆ ಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯ ಎಂಬ ಪ್ರಾಚೀನ ಮತ್ತು ಪ್ರಸಿದ್ಧ ದೇವಾಲಯವಿದೆ. ದೇವಾಲಯವು ಇತಿಹಾಸದಿಂದ ತುಂಬಿದೆ ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯರಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ದೇಶಾದ್ಯಂತ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಜನರು ತಮ್ಮ ಇಷ್ಟಾರ್ಥಗಳನ್ನು ಕಾಣಿಕೆಗಳನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸುವ ಮೂಲಕ ಪೂರೈಸಲು ದೇವಾಲಯಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡುತ್ತಾರೆ.
• ಭೂಗೋಳ: ಅಭಯಾರಣ್ಯವು ಕಡಿದಾದ ಭೂಪ್ರದೇಶಗಳು ಮತ್ತು ಅನೇಕ ಪರ್ವತ ತೊರೆಗಳ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿ ಜಲಪಾತಗಳಿಂದ ಆವೃತವಾಗಿದೆ. ಮಾಂದಲಪಟ್ಟಿ ಶಿಖರ, ಮಕ್ಕಳಗುಡಿ ಬೆಟ್ಟ ಮತ್ತು ಕೋಟೆ ಬೆಟ್ಟ ಅಭಯಾರಣ್ಯದಲ್ಲಿ ಬೀಳುವ ಪರ್ವತಗಳು. ಮಲ್ಲಳ್ಳಿ ಜಲಪಾತ ಮತ್ತು ಕೋಟೆ ಅಬ್ಬೆ ಜಲಪಾತಗಳು (ಮುಕ್ಕೋಡ್ಲು ಜಲಪಾತ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ) ಅಭಯಾರಣ್ಯದ ಒಳಭಾಗದಲ್ಲಿವೆ.

6. ತಡಿಯಂಡಮೋಳ್

ತಡಿಯಂಡಮೋಳ್, ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ “ತಡಿಯಂಡಮೋಳ್” ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ, ಇದು ಭಾರತದ ಕರ್ನಾಟಕದ ಕೊಡಗು ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ಪರ್ವತವಾಗಿದೆ. ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳು ಇಲ್ಲಿವೆ:

• ಸ್ಥಳ ಮತ್ತು ಎತ್ತರ: ತಡಿಯಂಡಮೋಳ್ ಕೊಡಗು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಮಡಿಕೇರಿ ತಾಲೂಕಿನ ಅತಿ ಎತ್ತರದ ಪರ್ವತ. ಇದು ಮುಳ್ಳಯ್ಯನಗಿರಿ ಮತ್ತು ಕುದುರೆಮುಖದ ನಂತರ ಕರ್ನಾಟಕದ ಮೂರನೇ ಅತಿ ಎತ್ತರದ ಶಿಖರವಾಗಿದೆ. ಇದು ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟಗಳ ಶ್ರೇಣಿಯಲ್ಲಿದೆ ಮತ್ತು 1,748 ಮೀಟರ್ ಎತ್ತರವನ್ನು ತಲುಪುತ್ತದೆ.
• ಭೂಗೋಳ: ಪರ್ವತವು ಕಣಿವೆಗಳಲ್ಲಿ ಶೋಲಾ ಕಾಡುಗಳ ತೇಪೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ತಪ್ಪಲಿನಲ್ಲಿರುವ ನಲಕನಾಡ್ (ನಾಲ್ನಾಡ್ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ – ಅಂದರೆ 4 ಹಳ್ಳಿಗಳು) ಅರಮನೆಯು ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಹೆಗ್ಗುರುತಾಗಿದೆ.
• ಐತಿಹಾಸಿಕ ಮಹತ್ವ: ಇದು ಗ್ರೇಟ್ ತ್ರಿಕೋನಮಿತೀಯ ಸಮೀಕ್ಷೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮ್ಯಾಪ್ ಮಾಡಲಾದ ಹೆಗ್ಗುರುತುಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ.
• ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿ: ತಡಿಯಾಂಡಮೋಲ್ ಎಂಬ ಹೆಸರು ಅಕ್ಷರಶಃ ‘ಅತಿದೊಡ್ಡ ತಳ’ ಎಂದರ್ಥ (ತಾಡಿ = ವಿಶಾಲ, ದೊಡ್ಡ, ಬೃಹತ್; ಆಂಡ = ಕೊಡವದಲ್ಲಿ (ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ); ಮೋಲ್ = ಬೆಟ್ಟ, ಬುಡ, ಶಿಖರ). ಇದು ಸಡಿಲವಾಗಿ ‘ಎತ್ತರದ ಮೌಂಟ್’ ಎಂದರ್ಥ, ಮತ್ತು ಹೆಸರು ‘ಬ್ರಾಡ್ ಹಿಲ್’ ಎಂದು ಅನುವಾದಿಸಬಹುದು.

7. ಬಲ್ಲಾಳರಾಯನ ದುರ್ಗ

ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ “ಬಲ್ಲಾಳರಾಯನ ದುರ್ಗ” ಎಂದೂ ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಬಲ್ಲಾಳರಾಯನ ದುರ್ಗವು ಭಾರತದ ಕರ್ನಾಟಕದ ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿರುವ ಬೆಟ್ಟದ ಕೋಟೆಯಾಗಿದೆ. ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳು ಇಲ್ಲಿವೆ:

• ಸ್ಥಳ ಮತ್ತು ಎತ್ತರ: ಬಲ್ಲಾಳರಾಯನ ದುರ್ಗವು ಕೊಟ್ಟಿಗೆಹಾರ ಮತ್ತು ಕಳಸ ಪಟ್ಟಣಗಳ ನಡುವೆ ಬೆಟ್ಟಬಳಿಗೆ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿದೆ. ಈ ಕೋಟೆಯು 1509 ಮೀಟರ್‌ಗಳಷ್ಟು ಎತ್ತರದಲ್ಲಿದೆ ಮತ್ತು ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಅತ್ಯುತ್ತಮ ವಿಹಂಗಮ ದೃಶ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಸುಂದರವಾದ ನೋಟಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.
• ಐತಿಹಾಸಿಕ ಮಹತ್ವ: ಈ ಕೋಟೆಯು 17 ನೇ ಶತಮಾನದಿಂದ ತನ್ನ ಉತ್ತುಂಗದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಕೈಬಿಟ್ಟ ಕೋಟೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಇದನ್ನು ಹೊಯ್ಸಳ ರಾಜ ವೀರ ಬಲ್ಲಾಳ I ನಿರ್ಮಿಸಿದನು. ಇಂದು ಕೋಟೆಯ ಮುರಿದ ಗೋಡೆಗಳು ಮಾತ್ರ ಉಳಿದಿವೆ.
• ಭೂಗೋಳ: ಕೋಟೆಯು ಕರ್ನಾಟಕದ ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಸುಂಕಸಾಲೆಯಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿದೆ. ಈ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಕೋಟೆಯನ್ನು ಗುಡ್ಡಗಾಡು ಅರಣ್ಯ ಪ್ರದೇಶದ ಮೂಲಕ ಟ್ರೆಕ್ಕಿಂಗ್ ಮೂಲಕ ಮಾತ್ರ ತಲುಪಬಹುದು.
• ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮಹತ್ವ: ಕೋಟೆಯು ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟಗಳ ದಟ್ಟವಾದ ಅರಣ್ಯದ ಮೇಲಿರುವ ಮರೆಮಾಚುವ ಕೋಟೆಯಾಗಿದೆ. ಇದು 12 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಹೊಯ್ಸಳ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದಿಂದ ನಿರ್ಮಿಸಲ್ಪಟ್ಟಾಗ ಅದರ ಹಿಂದಿನ ದೂರದ ಜ್ಞಾಪನೆಯಾಗಿ ಒಡೆದ ಗೋಡೆಗಳೊಂದಿಗೆ ನಿಂತಿದೆ.

8. ಬಿಳಿಗಿರಿ ರಂಗನ ಬೆಟ್ಟ

“ಬಿಳಿಗಿರಿ ರಂಗನ ಬೆಟ್ಟ” ಭಾರತದ ಕರ್ನಾಟಕದ ಚಾಮರಾಜನಗರ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ಬೆಟ್ಟವಾಗಿದೆ. ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳು ಇಲ್ಲಿವೆ:

• ಸ್ಥಳ ಮತ್ತು ಎತ್ತರ: ಬಿಳಿಗಿರಿ ರಂಗನ್ ಬೆಟ್ಟ, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬಿ.ಆರ್. ಬೆಟ್ಟಗಳು, ಆಗ್ನೇಯ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿದ್ದು, ತಮಿಳುನಾಡಿನ ಗಡಿಯಲ್ಲಿದೆ. ಈ ಬೆಟ್ಟವು ಸಮುದ್ರ ಮಟ್ಟದಿಂದ 5,091 ಅಡಿ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿದೆ ಮತ್ತು ಉತ್ತರದಿಂದ ದಕ್ಷಿಣಕ್ಕೆ ಸುಮಾರು 16 ಕಿ.ಮೀ.
• ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯ: ಈ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಬಿಳಿಗಿರಿ ರಂಗನಾಥ ಸ್ವಾಮಿ ದೇವಾಲಯ ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯ ಅಥವಾ ಸರಳವಾಗಿ BRT ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ವನ್ಯಜೀವಿ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಕಾಯಿದೆ 1972 ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಸಂರಕ್ಷಿತ ಮೀಸಲು ಪ್ರದೇಶವಾಗಿದೆ. ಪೂರ್ವ ಘಟ್ಟಗಳು ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟಗಳಿಗೆ ಸಮೀಪವಿರುವ ಈ ಅಭಯಾರಣ್ಯವು ಎರಡೂ ಪ್ರದೇಶಗಳೊಂದಿಗೆ ಹೂವಿನ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಈ ತಾಣವನ್ನು ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರವು ಜನವರಿ 2011 ರಲ್ಲಿ ಹುಲಿ ಸಂರಕ್ಷಿತ ಪ್ರದೇಶವೆಂದು ಘೋಷಿಸಿತು.
• ದೇವಾಲಯ: ಬೆಟ್ಟವು ಭಗವಾನ್ ರಂಗನಾಥಸ್ವಾಮಿಯ ದೇವಾಲಯದಿಂದ ಕಿರೀಟವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಇದು ಭಾರತದಾದ್ಯಂತದ ಹಿಂದೂಗಳು ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ಸೋಲಿಗ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಪ್ರಮುಖ ಯಾತ್ರಾ ಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ. ಅಭಯಾರಣ್ಯವು ಬಿಳಿಗಿರಿ (ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಬಿಳಿ ಬೆಟ್ಟ) ಎಂಬ ಹೆಸರನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ, ಇದು ಪ್ರಮುಖ ಬೆಟ್ಟವನ್ನು ರೂಪಿಸುವ ಬಿಳಿ ಕಲ್ಲಿನ ಮುಖದಿಂದ ಬಂದಿದೆ.
• ಭೌಗೋಳಿಕತೆ: BR ಬೆಟ್ಟಗಳು ಪೂರ್ವ ಘಟ್ಟಗಳ ಆರಂಭಿಕ ಹಂತವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟಗಳ ಗಡಿಯನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಿ, ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಅವುಗಳ ನಡುವೆ ಚಲಿಸಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಈ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿನ ಜಾತಿಗಳ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ನಡುವೆ ಜೀನ್ ಹರಿವನ್ನು ಸುಗಮಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಹೀಗಾಗಿ, ಈ ಅಭಯಾರಣ್ಯವು ಇಡೀ ಡೆಕ್ಕನ್ ಪ್ರಸ್ಥಭೂಮಿಯ ಜೀವರಾಶಿಗೆ ಪ್ರಮುಖ ಜೈವಿಕ ಸೇತುವೆಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ.

9. ಹಿಮವದ್ ಗೋಪಾಲಸ್ವಾಮಿ ಬೆಟ್ಟ

ಹಿಮವದ್ ಗೋಪಾಲಸ್ವಾಮಿ ಬೆಟ್ಟ, ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ “ಹಿಮವದ್ ಗೋಪಾಲಸ್ವಾಮಿ ಬೆಟ್ಟ” ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ, ಇದು ಭಾರತದ ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯದ ಚಾಮರಾಜನಗರ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ಬೆಟ್ಟವಾಗಿದೆ. ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳು ಇಲ್ಲಿವೆ:

• ಸ್ಥಳ ಮತ್ತು ಎತ್ತರ: ಹಿಮವದ್ ಗೋಪಾಲಸ್ವಾಮಿ ಬೆಟ್ಟವು ಗುಂಡ್ಲುಪೇಟೆಯ ನೈಋತ್ಯಕ್ಕೆ ಸುಮಾರು 16 ಕಿಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಇದು ಸಮುದ್ರ ಮಟ್ಟದಿಂದ 4,770 ಅಡಿ ಎತ್ತರಕ್ಕೆ ಏರುತ್ತದೆ. ಬೆಟ್ಟದ ಶಿಖರವು ಮೋಡಗಳು ಮತ್ತು ಮಂಜಿನಿಂದ ಆವೃತವಾಗಿರುವಂತೆ ಕಾಣುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಆದ್ದರಿಂದ ಹಿಮವದ್ ಗೋಪಾಲಸ್ವಾಮಿ ಬೆಟ್ಟ ಎಂದು ಹೆಸರು ಬಂದಿದೆ (ಹಿಮವದ್ ಎಂದರೆ ಮಂಜಿನಿಂದ ಆವೃತವಾಗಿದೆ).
• ಐತಿಹಾಸಿಕ ಮಹತ್ವ: ಬೆಟ್ಟದ ಮೇಲೆ 13 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುವ ಹಳೆಯ ಕೋಟೆಯಿದೆ. ಕೋಟೆಯ ಒಳಗೆ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣನಿಗೆ ಅರ್ಪಿತವಾದ ಗೋಪಾಲಸ್ವಾಮಿ ದೇವಾಲಯವಿದೆ.
• ದೇವಾಲಯದ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ: ದೇವಾಲಯದ ಗೋಪುರವು ಏಕ-ಶ್ರೇಣಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ಆವರಣದ ಆವರಣದ ಗೋಡೆಯ ಮೇಲೆ ನಿಂತಿದೆ. ಮುಖ ಮಂಟಪದ ಮುಂಭಾಗದ ಗೋಡೆಯು ದಶಾವತಾರದ (ಭಗವಾನ್ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಅವತಾರಗಳು) ಶಿಲ್ಪವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.

ಗರ್ಭಗೃಹದೊಳಗೆ, ಪ್ರಶಾಂತವಾದ ಮರದ ಕೆಳಗೆ ಕೊಳಲಿನ ಮಧುರವಾದ ತಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿರುವ ಭಗವಾನ್ ಕೃಷ್ಣನ ವಿಗ್ರಹವನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ಕರಕುಶಲತೆಯು ಸಂಕೀರ್ಣವಾದ ವಿವರಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ, ಎಡ ಟೋ ಆಕರ್ಷಕವಾಗಿ ಬಲಭಾಗದಲ್ಲಿ ವಿಶ್ರಾಂತಿ ಪಡೆಯುತ್ತದೆ, ಇದು ಚಿತ್ರಣದ ದೈವಿಕ ಸೆಳವುಗೆ ಸೇರಿಸುತ್ತದೆ.

• ಪ್ರಕೃತಿ: ದೇವಾಲಯದ ಸುತ್ತಲಿನ ಪ್ರದೇಶವು ನೋಡಲು ಒಂದು ದೃಶ್ಯವಾಗಿದೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಬಿಳಿ ಮಂಜು ಹಿಮದ ಅನಿಸಿಕೆ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಹಿಮಾ ಎಂಬುದು ಹಿಮವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.
• ಪ್ರವೇಶಸಾಧ್ಯತೆ: ಹಿಮವದ್ ಗೋಪಾಲಸ್ವಾಮಿ ಬೆಟ್ಟವು ಬೆಂಗಳೂರಿನಿಂದ 220 ಕಿಮೀ ಮತ್ತು ಮೈಸೂರಿನಿಂದ 80 ಕಿಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಬೆಟ್ಟದ ತಪ್ಪಲಿನಿಂದ, ಪ್ರವಾಸಿಗರು ಹಿಮವದ್ ಗೋಪಾಲಸ್ವಾಮಿ ಬೆಟ್ಟವನ್ನು ತಲುಪಲು ಶಟಲ್ ಬಸ್ಸುಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಬೆಟ್ಟಗಳ ಮೇಲೆ ಖಾಸಗಿ ವಾಹನಗಳಿಗೆ ಪ್ರವೇಶವಿಲ್ಲ.

10. ಸ್ಕಂದಗಿರಿ

ಸ್ಕಂದಗಿರಿಯನ್ನು ಕಳವರ ದುರ್ಗ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ, ಇದು ಬೆಂಗಳೂರು ನಗರದಿಂದ ಸರಿಸುಮಾರು 62 ಕಿಮೀ ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯದ ಚಿಕ್ಕಬಳ್ಳಾಪುರದಿಂದ 3 ಕಿಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿರುವ ಪರ್ವತ ಕೋಟೆಯಾಗಿದೆ. ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳು ಇಲ್ಲಿವೆ:

• ಐತಿಹಾಸಿಕ ಮಹತ್ವ: ಸ್ಕಂದಗಿರಿಯು ಚಿಕ್ಕಬಳ್ಳಾಪುರ ಜಿಲ್ಲೆಯ “ಪಂಚಗಿರಿ” ಅಥವಾ ಐದು ಬೆಟ್ಟಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಈ ಹಾದಿಯು ಪಾಪಾಗ್ನಿ ಮಠದಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಮೇಲಕ್ಕೆ ಸಾಗುತ್ತದೆ, ಅಲ್ಲಿ 18 ನೇ ಶತಮಾನದಷ್ಟು ಹಿಂದಿನ ಕೋಟೆಯ ಅವಶೇಷಗಳಿವೆ. ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನ್ ಸ್ಥಳೀಯ ಆಡಳಿತಗಾರನಿಗೆ ಸೇರಿದ ಕೋಟೆಯನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡನು ಮತ್ತು ನಂತರ ಅವನು ಅದನ್ನು ಬ್ರಿಟಿಷರ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡಲು ಭದ್ರಕೋಟೆಯಾಗಿ ಬಳಸಿದನು, ಆದರೆ ಅಂತಿಮವಾಗಿ 1791 ರಲ್ಲಿ ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನ್ ಸೋಲಿಸಲ್ಪಟ್ಟಾಗ ಶರಣಾದನು.
• ಭೂಗೋಳ: ಸ್ಕಂದಗಿರಿಯು ಕಾಳಾವರ ಹಳ್ಳಿ ಎಂಬ ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿದೆ, ಆದ್ದರಿಂದ ಇದನ್ನು ಕಾಳಾವರ ದುರ್ಗ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಮೇಲ್ಭಾಗವು ನಾಲ್ಕು ನೆರೆಯ ‘ಗಿರಿಗಳು’ ಅಥವಾ ಬೆಟ್ಟಗಳ ವಿಹಂಗಮ ನೋಟವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದು ನೋಡಲು ಒಂದು ದೃಶ್ಯವಾಗಿದೆ. ಸ್ಕಂದಗಿರಿಯು ಬೆಂಗಳೂರಿನಿಂದ 60 ಕಿಮೀಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ ಮತ್ತು ಚಿಕ್ಕಬಳ್ಳಾಪುರದಿಂದ ಕೇವಲ 3 ಕಿಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ ಮತ್ತು ರಸ್ತೆ ಮತ್ತು ರೈಲುಮಾರ್ಗದ ಮೂಲಕ ಉತ್ತಮ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿದೆ.

11. ಬ್ರಹ್ಮಗಿರಿ

ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ “ಬ್ರಹ್ಮಗಿರಿ” ಎಂದೂ ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಬ್ರಹ್ಮಗಿರಿಯು ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟಗಳಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿರುವ ಪರ್ವತ ಶ್ರೇಣಿಯಾಗಿದೆ. ಇದು ಉತ್ತರದಲ್ಲಿ ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯದ ಕೊಡಗು ಜಿಲ್ಲೆ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣದಲ್ಲಿ ಕೇರಳ ರಾಜ್ಯದ ವಯನಾಡು ಜಿಲ್ಲೆಗಳ ನಡುವಿನ ಗಡಿಯಲ್ಲಿದೆ. ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳು ಇಲ್ಲಿವೆ:

• ಸ್ಥಳ ಮತ್ತು ಎತ್ತರ: ಬ್ರಹ್ಮಗಿರಿ ಬೆಟ್ಟ, 1355 ಮೀ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿದೆ, ಇದು ಒಂದು ರಮಣೀಯ ಪ್ರವಾಸಿ ಆಕರ್ಷಣೆಯಾಗಿದೆ. ಬ್ರಹ್ಮಗಿರಿ ಬೆಟ್ಟದ ಮೇಲ್ಭಾಗವು ಉತ್ತಮ ಅರಣ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ವನ್ಯಜೀವಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
• ಭೂಗೋಳ: ಈ ಪ್ರದೇಶವು ತನ್ನ ರಮಣೀಯ ಸೌಂದರ್ಯ ಮತ್ತು ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ಸಸ್ಯ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣಿಗಳಿಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ. ಈ ಬೆಟ್ಟವು ಬ್ರಹ್ಮಗಿರಿ ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯದ ಭಾಗವಾಗಿದೆ.
• ಐತಿಹಾಸಿಕ ಮಹತ್ವ: ಬೆಟ್ಟವು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಹಲವಾರು ಪ್ರಾಚೀನ ದೇವಾಲಯಗಳು ಅದರ ಇಳಿಜಾರುಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಶಿಖರದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿವೆ.

12. ಕೊಡಚಾದ್ರಿ

ಕೊಡಚಾದ್ರಿ, ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ “ಕೊಡಚಾದ್ರಿ” ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ, ಇದು ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟಗಳಲ್ಲಿ, ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಕರ್ನಾಟಕದ ಶಿವಮೊಗ್ಗ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿರುವ ಒಂದು ಪರ್ವತ ಶಿಖರವಾಗಿದೆ. ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳು ಇಲ್ಲಿವೆ:

• ಸ್ಥಳ ಮತ್ತು ಎತ್ತರ: ಕೊಡಚಾದ್ರಿ ಶಿವಮೊಗ್ಗದಿಂದ 78 ಕಿಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ ಮತ್ತು ಶಿವಮೊಗ್ಗ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಅತಿ ಎತ್ತರದ ಶಿಖರವಾಗಿದೆ. ಈ ಶಿಖರವು ಸಮುದ್ರ ಮಟ್ಟದಿಂದ 1,343 ಮೀಟರ್‌ಗಳಷ್ಟು ಎತ್ತರದಲ್ಲಿದೆ.
• ನೈಸರ್ಗಿಕ ಪರಂಪರೆಯ ತಾಣ: ಇದನ್ನು ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರವು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಪರಂಪರೆಯ ತಾಣವೆಂದು ಘೋಷಿಸಿದೆ.
• ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿ: ಈ ಹೆಸರು ಸ್ಥಳೀಯ ಪದ “ಕೊಡಚಾ” ಅಥವಾ “ಕೊಡಶಿ” ಯಿಂದ ಬಂದಿದೆ, ಇದರರ್ಥ ಕುಟಜ ಹೂವುಗಳು ಮತ್ತು “ಅದ್ರಿ”, ಪರ್ವತದ ಸಂಸ್ಕೃತ ಪದ. “ಬೆಟ್ಟಗಳ ಮಲ್ಲಿಗೆ” ಗಿಡಗಳಿಂದ ತುಂಬಿರುವ ಗುಡ್ಡಗಾಡು ಪ್ರದೇಶ “ಕುತಜಗಿರಿ”. ಇದನ್ನು “ಕುಟಚಾದ್ರಿ” ಮತ್ತು “ಕೊಡಶಿ ಪರ್ವತ” ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.
• ಫ್ಲೋರಾ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣಿಗಳು: ಮೂಕಾಂಬಿಕಾ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನದ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿದೆ ಮತ್ತು ಜೀವವೈವಿಧ್ಯದ ಹಾಟ್‌ಸ್ಪಾಟ್ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ, ಇದು ಹಲವಾರು ಸ್ಥಳೀಯ ಮತ್ತು ಅಳಿವಿನಂಚಿನಲ್ಲಿರುವ ಸಸ್ಯ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣಿಗಳ ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ. ಬಲವಾದ ಗಾಳಿಯಿಂದಾಗಿ ಶಿಖರವು ಬಂಜರು ಮತ್ತು ತಳದಲ್ಲಿರುವ ದಟ್ಟವಾದ ಅರಣ್ಯವು ಶಿಖರವನ್ನು ಕೆಳಮಟ್ಟದಿಂದ ಅಗೋಚರವಾಗಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಶಿಖರದ ಸುತ್ತಲೂ ಹಲವಾರು ಸಣ್ಣ ಶಿಖರಗಳು ಮತ್ತು ಬೆಟ್ಟಗಳು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿವೆ.
• ಐತಿಹಾಸಿಕ ಮಹತ್ವ: ಕೊಡಚಾದ್ರಿಯು ಪೂರ್ವ ಇತಿಹಾಸದಿಂದಲೂ ಮಾನವಕುಲದ ಗಮನ ಸೆಳೆದಿದೆ. ಇತಿಹಾಸಪೂರ್ವ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಏಕಶಿಲೆಯ ರಚನೆಗಳು ಅಥವಾ ಮೆನ್ಹಿರ್ಗಳನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅವುಗಳ ನಿರ್ಮಾಣದಲ್ಲಿ 12 ಅಡಿಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಆಯಾಮಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಬಂಡೆಗಳನ್ನು ಬಳಸಲಾಗಿದೆ.

13. ಚಾಮುಂಡಿ ಬೆಟ್ಟ

ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ “ಚಾಮುಂಡಿ ಬೆಟ್ಟ” ಎಂದೂ ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಚಾಮುಂಡಿ ಬೆಟ್ಟವು ಭಾರತದ ಕರ್ನಾಟಕದ ಮೈಸೂರಿನಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ಬೆಟ್ಟವಾಗಿದೆ. ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳು ಇಲ್ಲಿವೆ:

ಸ್ಥಳ ಮತ್ತು ಎತ್ತರ: ಚಾಮುಂಡಿ ಬೆಟ್ಟವು ಮೈಸೂರಿನ ಆಗ್ನೇಯ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿದೆ. ಸರಾಸರಿ ಎತ್ತರವು 1,060 ಮೀಟರ್ (3,480 ಅಡಿ) ಆಗಿದೆ.

ಐತಿಹಾಸಿಕ ಮಹತ್ವ: ಬೆಟ್ಟಕ್ಕೆ ಶಿಖರದಲ್ಲಿರುವ ಚಾಮುಂಡೇಶ್ವರಿ ದೇವಸ್ಥಾನದ ಹೆಸರನ್ನು ಇಡಲಾಗಿದೆ. ಈ ದೇವಾಲಯವು ಚಾಮುಂಡೇಶ್ವರಿ ಅಥವಾ ದುರ್ಗಾ ದೇವಿಗೆ ಸಮರ್ಪಿತವಾಗಿದೆ, ಅವರು ರಾಕ್ಷಸರ ಸಂಹಾರಕ, ‘ಚಂಡ’ ಮತ್ತು ‘ಮುಂಡ’ ಮತ್ತು ‘ಮಹಿಷಾಸುರ’, ಎಮ್ಮೆ-ತಲೆಯ ದೈತ್ಯಾಕಾರದ. ಈಕೆ ಮೈಸೂರು ಮಹಾರಾಜರ ಅಧಿದೇವತೆ ಮತ್ತು ಮೈಸೂರಿನ ಅಧಿದೇವತೆ.

ದೇವಾಲಯ: ಚಾಮುಂಡೇಶ್ವರಿ ದೇವಾಲಯವು ಚಾಮುಂಡಿ ಬೆಟ್ಟದ ಮೇಲಿದೆ. ದೇವಾಲಯವು ಚತುರ್ಭುಜ ರಚನೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
ಮಹಿಷಾಸುರನು ತನ್ನ ಬಲಗೈಯಲ್ಲಿ ಖಡ್ಗವನ್ನು ಹಿಡಿದಿದ್ದಾನೆ ಮತ್ತು ಅವನ ಎಡಭಾಗದಲ್ಲಿ ನಾಗರಹಾವನ್ನು ತೊಟ್ಟಿಲು ಹಾಕುತ್ತಾನೆ. ದೇವಾಲಯದ ಗರ್ಭಗುಡಿಯೊಳಗೆ, ಚಾಮುಂಡೇಶ್ವರಿಯ ಸಂಕೀರ್ಣ ಕೆತ್ತನೆಯ ಚಿತ್ರವನ್ನು ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕುಳಿತಿರುವಾಗ, ಅವಳು ತನ್ನ ಬಲ ಹಿಮ್ಮಡಿಯಿಂದ ಏಳು ಚಕ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಕೆಳಭಾಗದ ವಿರುದ್ಧ ಒತ್ತಡವನ್ನು ಬೀರುತ್ತಾಳೆ. ಈ ಅಡ್ಡ ಕಾಲಿನ ಯೋಗಾಸನವು ಶಿವನ ನಿಲುವನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಪ್ರಬಲ ಯೋಗ ಭಂಗಿಯನ್ನು ಕರಗತ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಆಯಾಮದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ಭಕ್ತರು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ..

ಪ್ರವೇಶಸಾಧ್ಯತೆ: ಬೆಟ್ಟವನ್ನು ರಸ್ತೆಯ ಮೂಲಕ ಪ್ರವೇಶಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಶಿಖರಕ್ಕೆ ಹಲವಾರು ಟ್ರೆಕ್ಕಿಂಗ್ ಮಾರ್ಗಗಳಿವೆ. ಮುಖ್ಯ ಬೆಟ್ಟವು ತನ್ನ ಶಿಖರಕ್ಕೆ ಹೋಗುವ 1,008 ಮೆಟ್ಟಿಲುಗಳ ಪ್ರಾಚೀನ ಕಲ್ಲಿನ ಮೆಟ್ಟಿಲುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಶಿಖರದ ಸರಿಸುಮಾರು ಅರ್ಧದಾರಿಯಲ್ಲೇ 4.9 ಮೀ ಎತ್ತರ ಮತ್ತು 7.6 ಮೀ ಉದ್ದವಿರುವ ಮತ್ತು ಕಪ್ಪು ಗ್ರಾನೈಟ್‌ನ ಒಂದೇ ತುಂಡಿನಿಂದ ಕೆತ್ತಲಾದ ಭಗವಾನ್ ಶಿವನ ಗೂಳಿ ನಂದಿ, ವಾಹನ ಅಥವಾ “ವಾಹನ” ಪ್ರತಿಮೆಯಿದೆ.

14. ಮಲೆ ಮಹದೇಶ್ವರ ಬೆಟ್ಟ

ಮಲೆ ಮಹದೇಶ್ವರ ಬೆಟ್ಟವನ್ನು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ “ಮಲೆ ಮಹದೇಶ್ವರ ಬೆಟ್ಟಗಳು” ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ, ಇದು ದಕ್ಷಿಣ ಕರ್ನಾಟಕದ ಚಾಮರಾಜನಗರ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಹನೂರು ತಾಲೂಕಿನಲ್ಲಿರುವ ಯಾತ್ರಿಕರ ಪಟ್ಟಣವಾಗಿದೆ. ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳು ಇಲ್ಲಿವೆ:

• ಸ್ಥಳ ಮತ್ತು ಎತ್ತರ: ಇದು ಮೈಸೂರಿನಿಂದ ಸುಮಾರು 150 ಕಿಮೀ ಮತ್ತು ಬೆಂಗಳೂರಿನಿಂದ ಸುಮಾರು 210 ಕಿಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಬೆಟ್ಟದ ಎತ್ತರವು ಸಮುದ್ರ ಮಟ್ಟದಿಂದ ಸುಮಾರು 3000 ಅಡಿ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿದೆ.
• ಐತಿಹಾಸಿಕ ಮಹತ್ವ: ಶ್ರೀ ಮಲೆ ಮಹದೇಶ್ವರ ಪುರಾತನ ಮತ್ತು ಪವಿತ್ರ ದೇವಾಲಯವು ಅತ್ಯಂತ ಜನಪ್ರಿಯ ಶೈವ ಯಾತ್ರಾ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಅತ್ಯಂತ ಶಕ್ತಿಶಾಲಿ ಶಿವ ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಶ್ರೀ ಮಹದೇಶ್ವರ ಭಗವಾನ್ ಶಿವನ ಅವತಾರವೆಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಸ್ವಾಮಿ ಮಹದೇಶ್ವರರು 15 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದರು ಎಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾವೆಗಳು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ. ಸುಮಾರು 600 ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಇಲ್ಲಿಗೆ ಬಂದು ತಪಸ್ಸು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದು, ಈಗಲೂ ದೇವಾಲಯದ ಗರ್ಭ ಗುಡಿಯಲ್ಲಿ ಲಿಂಗದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ತಪಸ್ಸು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾನೆ ಎಂಬ ಪ್ರತೀತಿ ಇದೆ. ಗರ್ಭ ಗುಡಿಯಲ್ಲಿ ಈಗ ಪೂಜಿಸಲ್ಪಡುವ ಲಿಂಗವು ಸ್ವಯಂ-ವ್ಯಕ್ತ (ಸ್ವಯಂಭು) ಆಗಿದೆ.
• ಐತಿಹ್ಯ: ಶ್ರೀ ಮಲೆ ಮಹದೇಶ್ವರ ಸ್ವಾಮಿಯು ಹುಲಿ ವಾಹನ (ಹುಲಿ ವಾಹನ) ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಹುಲಿಯ ಮೇಲೆ ಚಲಿಸುತ್ತಾ ಬೆಟ್ಟದ ಸುತ್ತಲೂ ಹಲವಾರು ಪವಾಡಗಳನ್ನು ಮಾಡಿ ಅಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುವ ಜನರನ್ನು ಮತ್ತು ಸಂತರನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಿದರು. ಶ್ರೀ ಮಹದೇಶ್ವರ ದೇವರ ಪವಾಡಗಳನ್ನು ಕೆಲವು ಹಳ್ಳಿಯ ಜನರು ಜಾನಪದ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ ಹಾಡುತ್ತಾರೆ.
• ಭೂಗೋಳ: ಇದು ಏಳು ವೃತ್ತಗಳಲ್ಲಿ ಎಪ್ಪತ್ತೇಳು ಶಿಖರಗಳಿಂದ ಸುತ್ತುವರಿದ ದಟ್ಟವಾದ ಅರಣ್ಯ ಪ್ರದೇಶವಾಗಿದೆ. ಇದು ಮಾನವ ವಾಸಕ್ಕೆ ಸುರಕ್ಷಿತ ಸ್ಥಳವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಸುಮಾರು ಆರು ಶತಮಾನಗಳ ಹಿಂದೆ, ಯುವ ಸಂತನು ಅರಣ್ಯ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಹೋದನು, ತಪಸ್ಸು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಸಂತರನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ಮತ್ತು ಹೇರಳವಾದ ಮಾಂತ್ರಿಕ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದ ಶ್ರವಣ ಎಂಬ ದುಷ್ಟ ರಾಜನಿಂದ ಸೆರೆಹಿಡಿಯಲ್ಪಟ್ಟನು.

15. ಆಗುಂಬೆ

ಆಗುಂಬೆ, ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ “ಆಗುಂಬೆ” ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ, ಇದು ಭಾರತದ ಕರ್ನಾಟಕದ ಶಿವಮೊಗ್ಗ ಜಿಲ್ಲೆಯ ತೀರ್ಥಹಳ್ಳಿ ತಾಲೂಕಿನಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಹಳ್ಳಿಯಾಗಿದೆ. ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳು ಇಲ್ಲಿವೆ:

• ಸ್ಥಳ ಮತ್ತು ಭೂಗೋಳ: ಆಗುಂಬೆಯು ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟಗಳ ಪರ್ವತ ಶ್ರೇಣಿಯ ಮಲೆನಾಡು ದಟ್ಟ ಅರಣ್ಯ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿದೆ. ಇದು ಮಂಗಳೂರಿನ ಈಶಾನ್ಯಕ್ಕೆ ಸರಿಸುಮಾರು 98 ಕಿಮೀ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಕರ್ನಾಟಕದ ರಾಜ್ಯದ ರಾಜಧಾನಿ ಬೆಂಗಳೂರಿನಿಂದ 357 ಕಿಮೀ ವಾಯುವ್ಯದಲ್ಲಿದೆ.
• ಹವಾಮಾನ: ಅದರ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಳೆಯಿಂದಾಗಿ, ಇದು ಭಾರತದ ಅತ್ಯಂತ ಮಳೆಯ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ ಚಿರಾಪುಂಜಿಯ ನಂತರ “ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಚಿರಾಪುಂಜಿ” ಎಂಬ ವಿಶೇಷಣವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ.
• ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು: ಆಗುಂಬೆಯು ಮಳೆಕಾಡು ಸಂರಕ್ಷಣೆಯ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು, ಔಷಧೀಯ ಸಸ್ಯಗಳ ದಾಖಲೀಕರಣ, ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಮತ್ತು ಗುಡಿ ಕೈಗಾರಿಕೆಯ ಉತ್ತೇಜನದೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. ಆಗುಂಬೆ ಮಳೆಕಾಡು ಸಂಶೋಧನಾ ಕೇಂದ್ರವು ಆಗುಂಬೆಯ ಪ್ರಮುಖ ಜಾತಿಯಾದ ರಾಜ ನಾಗರಹಾವಿನ ಅಭಯಾರಣ್ಯವಾಗಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು.

16. ಮೇಲುಕೋಟೆ ಬೆಟ್ಟ

ಮೇಲುಕೋಟೆ, ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ “ಮೇಲುಕೋಟೆ ಬೆಟ್ಟ” ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ, ಇದು ಭಾರತದ ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯದ ಮಂಡ್ಯ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರಾಚೀನ ಪಟ್ಟಣವಾಗಿದೆ. ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳು ಇಲ್ಲಿವೆ:

• ಸ್ಥಳ ಮತ್ತು ಭೂಗೋಳ: ಮೇಲುಕೋಟೆಯು ಕಲ್ಲಿನ ಬೆಟ್ಟಗಳ ಮೇಲೆ ನೆಲೆಗೊಂಡಿದೆ, ಇದನ್ನು ಯದುಗಿರಿ, ಯಾದವಗಿರಿ ಅಥವಾ ಯದುಶೈಲ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದು ಕಾವೇರಿ ಕಣಿವೆಯ ಮೇಲಿದೆ. ಇದು ಮೈಸೂರಿನಿಂದ ಸುಮಾರು 51 ಕಿಮೀ ಮತ್ತು ಬೆಂಗಳೂರಿನಿಂದ 133 ಕಿಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ¹.
• ಐತಿಹಾಸಿಕ ಮಹತ್ವ: ಮೇಲುಕೋಟೆ ಕರ್ನಾಟಕದ ಪವಿತ್ರ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಶ್ರೀವೈಷ್ಣವ ಸಂತರಾದ ಸಂತ ರಾಮಾನುಜಾಚಾರ್ಯರು ಚೆಲುವರಾಯಸ್ವಾಮಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. ದೇವಾಲಯವು ನಂತರದ ವಿಜಯನಗರ ಶೈಲಿಯ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪವನ್ನು ಆಧರಿಸಿದೆ.
• ದೇವಾಲಯ: ಪ್ರಧಾನ ದೇವಾಲಯವು ದೊಡ್ಡ ಆಯಾಮಗಳ ಚೌಕಾಕಾರದ ಕಟ್ಟಡವಾಗಿದೆ ಆದರೆ ಬಹಳ ಸರಳವಾಗಿದೆ, ಭಗವಾನ್ ಚೆಲುವ-ನಾರಾಯಣ ಸ್ವಾಮಿ ಅಥವಾ ತಿರುನಾರಾಯಣನಿಗೆ ಸಮರ್ಪಿತವಾಗಿದೆ. ಲೋಹೀಯ ಚಿತ್ರವಾಗಿರುವ ಉತ್ಸವಮೂರ್ತಿಯು ಶೆಲ್ವಪಿಳ್ಳೆ, ಚೆಲುವರಾಯ ಮತ್ತು ಚೆಲುವನಾರಾಯಣ ಸ್ವಾಮಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ದೇವತೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ.
• ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮಹತ್ವ: ಮೇಲುಕೋಟೆಯು ಸಂಸ್ಕೃತ ಸಂಶೋಧನಾ ಅಕಾಡೆಮಿಗೆ ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ, ಇದು ಸಾವಿರಾರು ವೈದಿಕ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತ ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದೆ.